Doorlichting van Subsidies
België en Vlaanderen staan bekend om hun uitgebreide subsidielandschap, waarin overheden op verschillende niveaus aanzienlijke financiële steun bieden aan burgers, bedrijven, en organisaties. Hoewel subsidies vaak bedoeld zijn om innovatie, sociale cohesie of economische groei te bevorderen, ontstaat er ook een complexe structuur met soms overlappingen, inefficiënties en een gebrek aan transparantie.
Stichting Merito wil dit landschap kritisch doorlichten vanuit het perspectief van goed bestuur. Door te streven naar een efficiënter, transparanter en effectiever subsidiesysteem, willen we bijdragen aan een beleid dat maatschappelijke noden beter dient en publieke middelen optimaal benut.
Subsidie van de Maand
Hoofdstuk I • Helikopteroverzicht
-
Eén op de drie Vlaamse euro’s gaat naar subsidies: De Vlaamse Regering ondersteunt met subsidies een breed scala aan initiatieven: van innovatie en renovatie tot de werking van lokale overheden, mutualiteiten, vakbonden, strategische onderzoekscentra (zoals IMEC en VIB) en zo’n 60.000 initiatieven in de samenleving. De grootste budgetten gaan naar het Gemeentefonds, sociale bescherming en zorg, en dienstencheques. Hier het volledige rapport.
-
Waar stromen de Vlaamse subsidies naartoe: Politici benadrukken vaak hun rol in het aantrekken van middelen naar hun district, onder het mom van brede welvaart. Interessant is daarom de verdeling van Vlaamse subsidies over Belgische provincies, aangezien Vlaanderen ook organisaties buiten eigen grenzen ondersteunt. Hier het volledige rapport.
-
Waarom je subsidies zou geven: Subsidies verlagen kosten of risico's om activiteiten met een hoger maatschappelijk rendement te stimuleren dan de markt zelf kan realiseren. Hier het volledige rapport.
Hoofdstuk II • Cultuur, Jeugd, Sport & Media
-
De subsidiëring van sport in Vlaanderen: Topsport vs. vrijetijdsbesteding: welke sporttakken haalden de top-10 van de toegekende subsidies in 2023? En waarom steunt de Vlaamse overheid in zijn topsportbeleid Wielerclub Eddy Merckxvrienden? Hier het volledige rapport.
-
De media: We analyseren de rol en het gewicht van de openbare omroep (VRT) binnen het Vlaamse medialandschap, met aandacht voor subsidies, journalistieke capaciteit en invulling van haar publieke opdracht. Ook de mate waarin sprake is van een gelijk speelveld in de Vlaamse mediasector komt aan bod en welke gevolgen dat heeft voor de toekomst van lokale content. Hier het volledige rapport.
Eén op de drie Vlaamse euro’s gaat naar subsidies
Op een totale Vlaamse begroting van een kleine 60 miljard EUR gaat zo’n 18 miljard EUR, bijna één op de drie euro’s dus, naar subsidies. De grootste concentraties zijn te vinden bij het Gemeentefonds, sociale bescherming en zorg, en dienstencheques. Maar de Vlaamse overheid ondersteunt daarnaast nog zo’n 60.000 ondernemingen en organisaties.
Ons doel is om bij te dragen aan een subsidiebeleid dat maatschappelijke impact maximaliseert en elke euro optimaal benut. Wat is de meest efficiënte en effectieve wijze om de samenleving in goede banen te leiden?
We lichten in een reeks maandelijkse thematische bijdrages het komende jaar de rationale achter subsidies toe, en illustreren met opmerkelijke voorbeelden in uiteenlopende beleidsdomeinen: Jeugd, Sport, Cultuur & Media, Werk, Omgeving, Economie, Wetenschap & Innovatie… De argumenten pro en contra subsidies zijn immers niet overal op dezelfde wijze van toepassing.
